အခုတေလာ ျမန္မာျပည္သူေတြၾကားမွာ Social Network တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Facebook အသံုးျပဳျခင္းက အေတာ္အတန္ ေခတ္စားလာပါတယ္။ Social Network ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရကို ကၽြန္ေတာ္ အေတာ္အတန္ ေလ့လာျဖစ္ခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ Myspace တို႔ Friendster တို႔လက္ထက္ကတည္းက Social Network ကို ကၽြန္ေတာ္ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာနက္ကို စတင္အသံုးျပဳခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ social network ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရက ဒီမွာ သိပ္ေခတ္မစားေသးပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ မိဘေက်းဇူးနဲ႕ အင္တာနက္ဆိုတာကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ ၁၆ ႏွစ္သားမွာ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေက်ာင္းလက္ေရြးစင္ ကြန္ပ်ဴတာသမားတစ္ဦးအေနနဲ႕ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ဘာလုပ္ရသလဲဆိုေတာ့ အင္တာနက္ဆိုတာႀကီးကို ရွာေဖြသုတဟင္းေလးအိုးႀကီးအေနနဲ႔ အသံုးျပဳခဲ့ရတာပါ။
ပထမဦးဆံုး social network ကို ကၽြန္ေတာ္ စတင္ အသံုးျပဳခဲ့တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က ကမာၻမွာ ကၽြန္ေတာ္လိုခ်င္တဲ့ ဗဟုသုတေတြ ေမးျမန္းႏိုင္ေအာင္ ေနာက္ၿပီး မိတ္ေဆြသစ္ေတြ ရရွိႏိုင္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ့္ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာကၽြမ္းက်င္မႈ ျမင့္မားလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ့္ အနာဂတ္ကို ကၽြန္ေတာ္ ေတြးေတာႏိုင္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္မယ့္ နည္းပညာ အေျခခံစနစ္ေတြ ရရွိလာႏိုင္ေအာင္ စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက social network ေတြဟာ အခုလို ျမန္မာစာနဲ႔ အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္းလဲ မရွိေသးပါဘူး group ေတြ game request ေတြ လည္းမရွိေသးပါဘူး။ ဓါတ္ပံုေလးေတြတင္မယ္ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ activity ပံုေလးေတြ ေဝမွ်မယ္ ကိုယ့္အေၾကာင္း ကိုယ့္ portfolio ေလးေတြ ေဝမွ်မယ္ စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေလးေတြနဲ႔ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သလား ေမးရင္ေတာ့ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီကေနတဆင့္ ကမာၻေပၚမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ နည္းပညာေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ မရွင္းလင္းတာရွိရင္ yahoo မွာ ရွာၾကည့္တယ္ (ခၽြင္းခ်က္အေနနဲ႔ ထုိအခ်ိန္က google အရမ္းေခတ္မစားေသးပါ) အဲဒါမွ သိပ္မရွင္းလင္းေသးရင္ ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြေတြကို ထပ္ေမးျမန္းတယ္ အဲဒီလိုနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာနက္ ကြန္ပ်ဴတာ ေလာကႀကီးကို ဝင္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ခ်က္တင္ေပါ့ ၂၀၀၃ ၂၀၀၄ ေလာက္မွာ အဲဒီအခ်ိန္က Gtalk မေပၚေသးပဲ MIRC ဆိုတဲ့ ygnchat တို႔ ေခတ္စားခ်ိန္ကာကမွာေပါ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေက်ာင္းအားတဲ့အခ်ိန္ စာၾကည့္ၿပီးသြားတဲ့ အခ်ိန္ေလးေတြဆိုရင္ ခ်က္တင္ထိုင္ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ admin လုပ္ရတဲ့ ဝါသနာက ငယ္စဥ္ကတည္းက ဇာတိျပဆိုသလိုလားမသိဘူး ကၽြန္ေတာ္ ခ်က္တင္လုပ္ရတယ္ကိုမရွိပဲ ygnchat မွာ အလားတူ group ေလးေတြဖြဲ႕ (အခုလို ေဝဟင္ခ်စ္သူရဲ႕ အစဆိုပါေတာ့ဗ်ာ) invite ေလးေတြလုပ္ၿပီး စုေပါင္း ေဆြးေႏြးတဲ့ group discussion ေလးေတြ လုပ္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ မိန္းကေလးေတြကို ႏွမခ်င္းမစာမနာ လာေျပာတဲ့သူေတြ လာ အီစီကလီလုပ္တဲ့သူေတြ group နဲ႔ မဆိုင္တဲ့ အျခား ေဆြးေႏြးတာကို လုပ္တဲ့သူေတြကို ban တာေပါ့ဗ်ာ ၿပီးေတာ့ group ကို ေမာ္နီတာလုပ္တာေပါ့။ အဲဒီအေတြ႕အၾကံဳေလးကို ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဘာစၿပီး ကေမာက္ကမ ကၽြန္ေတာ္လုပ္ခဲ့သလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က အဲဒီ ခ်က္တင္ကို ၂၄ နာရီ ေမာ္နီတာ မလုပ္ႏိုင္ဘူးေလ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္စား ေမာ္နီတာလုပ္မယ့္ bot တစ္ေကာင္ကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္တာေပါ့ မသိရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ၂၄နာရီ ထိုင္ၾကည့္ေနသလိုေပါ့ဗ်ာ ကၽြန္ေတာ္ မလိုခ်င္တဲ့ စကားေတြကို ေရးရင္ auto ဘန္းတယ္ ဆင္ဆာျဖတ္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေကာင္းက်ိဳးက ဘယ္လိုျဖစ္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီေခတ္က bot က အခုေခတ္လို သိပ္ intelligent မျဖစ္တာလဲ ပါတာေပါ့ဗ်ာ အိမ္က ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အင္တာနက္ကို ၂၄နာရီနီးပါး ဖြင့္ထားခဲ့ရတာပဲ။ အင္တာနက္အတြက္ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္ကလည္း သီးသန္းဖုန္းတလံုးထားေပးထားတာလည ္း ေက်းဇူးတင္ရတာေပါ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္က ကၽြန္ေတာ္ မဟုတ္တာမလုပ္ဘူးဆိုတာ သိထားေတာ့ ကူညီေပးၾကတာေပါ့။ အင္တာနက္ကလဲ ဒီြ ဒြီ နဲ႔မည္တဲ့ dial up ေလ ႀကိဳက္သေလာက္သံုး က်သေလာက္ရွင္းစနစ္ေပါ့။ သိပ္မၾကာပါဘူးဗ်ာ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္က monitor ႀကီး မီးေလာင္ပါေလေရာ ကၽြန္ေတာ္ လက္ဦးလို႔ေပါ့ မဟုတ္ရင္ အိမ္ပါ ေလာင္သြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီေခတ္က CRT Monitor ႀကီးေတြက အခုေခတ္ LCD LED ေတြလုိ မဟုတ္ဘူးေလ အရမ္းပူတာေပါ့။ အဲဒါကို ကေလးဆိုေတာ့ သိပ္မစဥ္းစားမိဘူး ဒါေတာင္ အဲကြန္းထဲ ၂၄နာရီ ဖြင့္ထားခဲ့တာ ေအးေနရင္ ၿပီးေရာ ထင္ခဲ့တာေပါ့။
အဲဒီေခတ္ေတြ ျဖတ္သန္းရင္းနဲ႔ အင္တာနက္ဆိုတာႀကီးရယ္ ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာဆိုတာႀကီးရယ္ ဆိုရွယ္နက္ေဝါ့ဆိုတာႀကီးရယ္ကိုပ ါ ကၽြန္ေတာ္ အကၽြမ္းဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကအေတြ႕အၾကံဳေတြကို အေျခခံရင္း အဲဒီေခတ္က တပ္မေတာ္ခမ္းမမွ က်င္းပတဲ့ အိုင္စီတီ ျပပြဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေက်ာင္းကိုယ္စားျပဳပါဝင္ခဲ့ရပါတ ယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က အခုလို အိုင္တီလုပ္ငန္းေတြ ေခတ္မစားေသးပဲ ေက်ာင္းေပါင္းစံုနဲ႔ အိုင္တီလုပ္ငန္းအခ်ိဳ႕က လက္ေရြးစင္ေတြသာ ပါဝင္ျပသရတဲ့ ပြဲေပါ့ဗ်ာ။ MICT Park ေတာင္ ေဆာက္ၿပီးတာ သိပ္မၾကာေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ္မွတ္မွတ္ရရ ကၽြန္ေတာ္ ၁၀ တန္းေျဖခါနီး ၁ ပါတ္ ၂ ပါတ္ အလိုေလာက္ေပါ့ အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္ ဝင္ျပခဲ့တာ... ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပကြက္ကို အဲဒီေခတ္က နအဖ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညႊန္႕ကိုယ္တို င္ လာေရာက္ၾကည့္ရႈခဲ့ၿပီး အားေပးသြားလို႕ လူငယ္တစ္ဦးအေနနဲ႔ အေတာ္ေပ်ာ္ခဲ့တယ္။ ေက်ာင္းက ဆရာမေတြကလည္း အားေပးတာေပါ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္က TTC ကေလ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျပပြဲေတြမွာ TTC က အမ်ားဆံုးပါဝင္ျပသခဲ့တာပဲ။ ေက်ာင္းအတြက္လည္း ဂုဏ္ယူတာေပါ့။
ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာရွိတဲ့ private institute ေတြမွာ ေက်ာင္းဆက္တက္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာက်ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာထက္ အင္တာနက္စနစ္ကို ပိုၿပီးေလ့လာျဖစ္ခဲ့တယ္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့နည္းပညာနဲ႔ အင္တာနက္အေျချပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ အင္တာနက္ကို မရွိမျဖစ္အသံုးျပဳရတဲ့ အစိုးရလုပ္ငန္းဆိုင္ရာေတြကို ထဲထဲဝင္ဝင္သိလာႏိုင္ခဲ့တယ္။ စကၤာပူမွာ အင္တာနက္ကို ban တာ ျပဳတာမရွိပါ။ လီကြမ္ယုက ေျပာခဲ့တယ္ သင္ဟာ သင့္ဘဝအတြက္ ဘယ္ဟာအေရးႀကီးတယ္ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကို သင္သိရင္ သင္မလုပ္သင့္တာ သင္လုပ္မိမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ education စနစ္ကို ျမွင့္တင္ၿပီး ေက်ာင္းသားဗဟိုျပဳ နည္းပညာအသံုးျပဳတဲ့ education စနစ္ေတြကို လုပ္ကိုင္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါေတြရဲ႕ ေကာင္းကြက္ေၾကာင့္ စကၤာပူမွာ ဘာေတြမၾကည့္နဲ႔ ဘာေတြၾကည့္လို႔ေတာင္ ဆိုစရာမလိုပဲ အင္တာနက္ကို ေကာင္းစြာအသံုးခ်ႏိုင္တာကိုလည္း ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုခ်င္တာ လူ႕စိတ္ပါ လူေတြဟာ မၾကည့္နဲ႔ မလုပ္နဲ႔ ဆိုမွ ၾကည့္တာ လုပ္တာကို စမ္းခ်င္ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ၾကည့္ကြာလို႔ဖြင့္ေပးလိုက္တယ္ ၿပီးေတာ့ ေခါင္းထဲကို အသိဥာဏ္ထည့္ေပးလိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒါေတြဟာ မလိုအပ္တဲ့အရာကို မလိုအပ္တဲ့အရာလို႔ သိျမင္လာတယ္ အဲဒီေတာ့ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာ ရွိလာတာေပါ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္အဲဒီစနစ္ေလးကို အေတာ္ေလး သေဘာက်ခဲ့တယ္။ စကၤာပူမွာ ေက်ာင္းသားေလးေတြ secondary ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြဟာ လြတ္လပ္ခြင့္အေတာ္အတန္ရွိၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးဟာ တိက်ေသခ်ာတဲ့ education စနစ္ေၾကာင့္ အင္တာနက္ကို လြတ္လပ္စြာအသံုးျပဳေပမယ့္ မိမိလုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့အရာကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တာကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ဆိုးသြမ္းသူအခ်ိဳ႕ေတာ့ရွိမွာေပါ ့ ဒါေပမယ့္ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ တြက္ၾကည့္ရင္ မေျပာပေလာက္ေအာင္ နည္းတယ္ေလ။ ေနာက္ပိုင္း college တို႔ university တို႔ေရာက္မွ Asian value ေလ်ာ့ႏိုင္တဲ့ လူျမင္ကြင္းမွာ သမီးရည္းစားအခ်င္းခ်င္း နမ္းတာတို႔ ဘာတို႔ျဖစ္လာၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါကေတာ့ သူတို႔တိုင္းျပည္ သူတို႔ကိစၥဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မေဝဖန္လိုပါ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာေတာ့ လက္ခံႏိုင္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္မထင္ပါ။ တကယ္တန္းလည္း asian value ေလ်ာ့လာတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ခံစားရတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ စီးပြားေရးဆက္ဆံေနရတဲ့ ကၽြန္းႏိုင္ငံေသးေသးေလးျဖစ္တဲ့ စကၤာပူလိုႏိုင္ငံမွာ အေနာက္တိုင္း ယဥ္ေက်းမႈေတြ ေရာပါလာတာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ထားပါေတာ့ တကယ္ေတာ့ အဲဒါေတြက ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာကို နိဒါန္းခင္းလိုက္တာပါ။ လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ အေတာ္အတန္ ရွိသင့္သေလာက္ ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ လံုးဝမလြတ္လပ္ေသးဘူးလို႔လဲ ဆိုလိုခ်င္ ဆိုလိုလို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာ ေဝဖန္ခ်င္တာေလးေတြကေတာ့ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာအျပင္ ယခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးစနစ္မွာ အင္တာနက္ကို အက်ိဳးရွိစြာ အသံုးျပဳျခင္းဆိုတဲ့ program မ်ိဳးထည့္သြင္း သင္ၾကားသင့္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ယူဆပါတယ္။ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းသားဗဟိုျပဳသင္မယ္ဆိုရင္ ငါသင္တာ ဒီအတိုင္းက်က္ ဆိုတာထက္ အင္တာနက္ကေန စုေပါင္းစပ္ေပါင္း project ေလးေတြ assignment ေလးေတြလုပ္မယ္ group discussion ေလးေတြလုပ္မယ္ ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသား club ေလးေတြဖြဲ႕မယ္ (ဥပမာ music club, sport club, debate club) အစရွိသျဖင့္ activity ေလးေတြကို လုပ္ခြင့္ေပးမယ္ ႀကီးၾကပ္ေပးမယ္၊ ငယ္စဥ္ကတည္းက ဒီမိုကေရစီ အေလ့အထျဖစ္တဲ့ စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္ျခင္း မဲေပးျခင္း စနစ္က်ေသာ activity မ်ားျပဳလုပ္တတ္ေအာင္ သင္ေပးရင္ စနစ္က်တဲ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာကို သူတို႔ တကယ္သေဘာေပါက္လာမယ္ (ဥပမာ အေမရိကန္ စင္တာမွာ ယခင္ USIS မွာ ေက်ာင္းသားေတြကို ဆိုင္ရာ activity ေလးေတြကို group ေလးေတြ club ေလးေတြဖြဲ႕ၿပီး ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းကို သင္ၾကားေပးသလို) ဆိုရင္ ေနာင္ကာလမွာ တကယ္ကို စနစ္တက် နားလည္တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေလးေတြ ျမန္မာျပည္မွာ ေပၚထြက္လာမယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ အဲဒီလို education စနစ္ကို ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးၿပီးတဲ့အခ်ိန ္က်မွ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာကို ပိုမိုက်င့္သံုးရင္ တိုင္းျပည္ဟာ အမွန္တကယ္ စနစ္က်စြာ တိုးတက္လာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။
အေမရိကန္လို ေနရာမ်ိဳးမွာေတာင္ parental ဆိုတာရွိပါတယ္ မိဘေတြဟာ သားသမီးေတြကို အသက္အရြယ္အလိုက္ မၾကည့္သင့္တာ မၾကည့္မိေအာင္ မိမိအိမ္က အင္တာနက္မွာ filter လုပ္တဲ့ စနစ္မ်ိဳးပါ။ အခုဆိုရင္ အေမရိကန္အစိုးရက facebook ကိုေတာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ လုပ္ကိုင္လာပါၿပီ။ တိုင္းျပည္ကႀကီးေတာ့လည္း ျပသနာကႀကီးမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးဟာ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္က တရုတ္အစိုးရ ကေမာၻဒီးယားအစိုးရထက္ေတာ့ အင္တာနက္ လြတ္လပ္ခြင့္အေတာ္ ေကာင္းပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ ျပဳလုပ္ျပဳလုပ္ မွန္ကန္ေသာ education မရွိတဲ့အခါမွာ အင္တာနက္ကို လြတ္လပ္စြာ အသံုးျပဳခြင့္ေပးလိုက္တာဟာ ဆယ္ေက်ာ္သက္လူငယ္ေလးေတြကို စနစ္က်ေသာ ဖ်က္စီးျခင္းတစ္မ်ိဳးထည့္ေပးလို က္တာနဲ႔ ေတာင္ ပိုတူေနပါဦးမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာကို ေတာင္းဆိုေနမယ့္အစား အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲသင့္တဲ့ education စနစ္ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ asian value မေလ်ာ့က်ေသာ စနစ္ေတြျဖစ္လာေအာင္ (နင့္လင္ငါယူ ငါ့လင္နင္ယူ မိန္းကေလးက ရည္းစားစကားစေျပာေသာ ကိုးရီးယားကားေတြ တြင္က်ယ္စြျပေနမယ့္အစား 24 တို႔ heros တို႔လိုမ်ိဳး လူငယ္ေတြ ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ တကယ္ကို အက်ိဳးရွိမယ့္ program မ်ိဳးေတြျပသျခင္း) တို႔ကို ဦးစြာျပဳလုပ္သင့္တယ္ ဗ်ဴဟာေျမာက္စြာက်င့္သံုးသင့္တယ္ လို႔ ယံုၾကည္မိပါတယ္။ ဒါမွသာ လြတ္လပ္တဲ့အင္တာနက္ကို အက်ိဳးရွိစြာနဲ႔ အဂတိတရား ကင္းကင္းရွင္းရွင္းအသံုးျပဳႏိုင ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာနက္မွာ မျမင္သင့္တာေတြ ျမင္လာရပါတယ္။ ၁၀ေက်ာ္သက္ ကေလးေတြဟာ day party day club ေတြတက္တယ္ အခုေနာက္ပိုင္း night club ေတြမွာေတာင္ ၁၀ ေက်ာ္သက္ ကေလးေလးေတြ မ်ားလာတယ္။ ဒါေတြကိုလည္း facebook အေပၚမွာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေၾကာ္ျငာလာတယ ္ ျဖန္႔ေဝလာၾကတယ္။ ေျပာမွာေပါ့ ကတာပဲ လြတ္လပ္တာပဲ ဘာဆိုင္လို႔လဲလို႔။ ဆိုင္တာေပါ့ဗ်ာ... ကေလးေတြက အနာဂတ္တိုင္းျပည္ရဲ႕ ၾကယ္ပြင့္ေလးေတြေလဗ်ာ သူတို႔ကို ဦးညြန္႕မခ်ိဳးရဘူးဗ်။ သူတို႔အနာဂတ္မွာ ပိုေကာင္းတဲ့ လမ္းေတြပြင့္လာေအာင္ လုပ္ေပးရမွာ ဖန္တီးေပးရမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း တဖန္ျပန္ေသဦးမွာပဲ ကေလးအျဖစ္ ျပန္ျဖစ္လာဦးမွာပဲ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စိတ္သေဘာထား မေကာင္းတဲ့ အနာဂတ္မရွိတဲ့ လူ႕တန္ဖိုးနားမလည္တဲ့ မိသားစုမွာ လူျပန္ျဖစ္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဗ်ာ။ ဗုဒၶဘာသာ သေဘာအရ သံသရာဆိုတာ လည္တတ္ပါတယ္။ ဘယ္သူမျပဳမိမိမႈေပါ့။ စာေရးဆရာႀကီး တစ္ဦးေျပာခဲ့သလို လူငယ္ေတြ မင္းတို႔ စာႀကိဳးစားၾက စာဖတ္ၾက လိမၼာၾကဆိုတာ အလကားေျပာတာမဟုတ္ဘူး ငါေသရင္ မင္းတို႔ထံမွာ ဝင္စားလို႔ ရွိရင္ မင္းတို႔သာ မလိမၼာတဲ့သူေတြဆိုရင္ ငါေတာ့ ဒုကၡေရာက္မွာပဲဆိုသလိုေပါ့ဗ်ာ။ တစ္ခ်ိဳ႕က ငါေသရင္ ၿပီးၿပီလို႔ထင္ၿပီး ဘယ္သူ႕မ်က္ႏွာမွ မေထာက္ စီးပြားေရးကို ဝိသမေလာဘနဲ႔ ရွာၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ခံစရာရွိ ကိုယ္ပဲခံရမယ္ ေနာင္လာေနာက္သားေတြလဲ ဒုကၡေရာက္မယ္ေလဗ်ာ။ အဲဒါေတြ ျမင္ေတြ႕ေနရလို႕ ကၽြန္ေတာ္လည္း စိတ္ပူပန္မိၿပီး ယခုလို ေဆာင္းပါးေလး ေရးလိုက္ျခင္းပါပဲ။
ကၽြန္ေတာ္လည္း လူငယ္တစ္ဦးပါပဲ အေပ်ာ္အပါးႀကိဳက္တာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳက္တဲ့ အေပ်ာ္အပါးက လူေတြကို အသိဥာဏ္ေပးျခင္းပဲ ကိုယ္သိသေလာက္ မွ်ေဝေပးၿပီး ကိုယ္တိုင္လည္း စဥ္ဆက္မျပတ္ေလ့လာေနဖို႔ပဲ။ ေလာကမွာ လုပ္သင့္တာနဲ႔ လုပ္ခ်င္တာကို ခြဲျခားတတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိရွိဖို႔လိုတယ္ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တဲ့အရာဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ လူ႕ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္လည္းေကာင္းမ ယ္ လုပ္လည္းလုပ္သင့္တယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆံုးေပါ့ဗ်ာ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လုပ္ခ်င္တာနဲ႔ လုပ္သင့္တာ တထပ္တည္းက်ဖို႔ အစဥ္ႀကိဳးစားေနရင္း ျမန္မာျပည္အနာဂတ္ သာယာလွပပါေစဟု ဆုေတာင္းေမတၱာပို႔သကာ နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ပါတယ္။
ေဝဟင္ခ်စ္သူ
ပထမဦးဆံုး social network ကို ကၽြန္ေတာ္ စတင္ အသံုးျပဳခဲ့တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က ကမာၻမွာ ကၽြန္ေတာ္လိုခ်င္တဲ့ ဗဟုသုတေတြ ေမးျမန္းႏိုင္ေအာင္ ေနာက္ၿပီး မိတ္ေဆြသစ္ေတြ ရရွိႏိုင္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ့္ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာကၽြမ္းက်င္မႈ ျမင့္မားလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ့္ အနာဂတ္ကို ကၽြန္ေတာ္ ေတြးေတာႏိုင္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္မယ့္ နည္းပညာ အေျခခံစနစ္ေတြ ရရွိလာႏိုင္ေအာင္ စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက social network ေတြဟာ အခုလို ျမန္မာစာနဲ႔ အသံုးျပဳႏိုင္ျခင္းလဲ မရွိေသးပါဘူး group ေတြ game request ေတြ လည္းမရွိေသးပါဘူး။ ဓါတ္ပံုေလးေတြတင္မယ္ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ activity ပံုေလးေတြ ေဝမွ်မယ္ ကိုယ့္အေၾကာင္း ကိုယ့္ portfolio ေလးေတြ ေဝမွ်မယ္ စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေလးေတြနဲ႔ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သလား ေမးရင္ေတာ့ ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီကေနတဆင့္ ကမာၻေပၚမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ နည္းပညာေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ မရွင္းလင္းတာရွိရင္ yahoo မွာ ရွာၾကည့္တယ္ (ခၽြင္းခ်က္အေနနဲ႔ ထုိအခ်ိန္က google အရမ္းေခတ္မစားေသးပါ) အဲဒါမွ သိပ္မရွင္းလင္းေသးရင္ ကၽြန္ေတာ့္ မိတ္ေဆြေတြကို ထပ္ေမးျမန္းတယ္ အဲဒီလိုနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာနက္ ကြန္ပ်ဴတာ ေလာကႀကီးကို ဝင္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ခ်က္တင္ေပါ့ ၂၀၀၃ ၂၀၀၄ ေလာက္မွာ အဲဒီအခ်ိန္က Gtalk မေပၚေသးပဲ MIRC ဆိုတဲ့ ygnchat တို႔ ေခတ္စားခ်ိန္ကာကမွာေပါ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေက်ာင္းအားတဲ့အခ်ိန္ စာၾကည့္ၿပီးသြားတဲ့ အခ်ိန္ေလးေတြဆိုရင္ ခ်က္တင္ထိုင္ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ admin လုပ္ရတဲ့ ဝါသနာက ငယ္စဥ္ကတည္းက ဇာတိျပဆိုသလိုလားမသိဘူး ကၽြန္ေတာ္ ခ်က္တင္လုပ္ရတယ္ကိုမရွိပဲ ygnchat မွာ အလားတူ group ေလးေတြဖြဲ႕ (အခုလို ေဝဟင္ခ်စ္သူရဲ႕ အစဆိုပါေတာ့ဗ်ာ) invite ေလးေတြလုပ္ၿပီး စုေပါင္း ေဆြးေႏြးတဲ့ group discussion ေလးေတြ လုပ္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ မိန္းကေလးေတြကို ႏွမခ်င္းမစာမနာ လာေျပာတဲ့သူေတြ လာ အီစီကလီလုပ္တဲ့သူေတြ group နဲ႔ မဆိုင္တဲ့ အျခား ေဆြးေႏြးတာကို လုပ္တဲ့သူေတြကို ban တာေပါ့ဗ်ာ ၿပီးေတာ့ group ကို ေမာ္နီတာလုပ္တာေပါ့။ အဲဒီအေတြ႕အၾကံဳေလးကို ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဘာစၿပီး ကေမာက္ကမ ကၽြန္ေတာ္လုပ္ခဲ့သလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က အဲဒီ ခ်က္တင္ကို ၂၄ နာရီ ေမာ္နီတာ မလုပ္ႏိုင္ဘူးေလ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္စား ေမာ္နီတာလုပ္မယ့္ bot တစ္ေကာင္ကို ဖန္တီးတည္ေဆာက္တာေပါ့ မသိရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ၂၄နာရီ ထိုင္ၾကည့္ေနသလိုေပါ့ဗ်ာ ကၽြန္ေတာ္ မလိုခ်င္တဲ့ စကားေတြကို ေရးရင္ auto ဘန္းတယ္ ဆင္ဆာျဖတ္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေကာင္းက်ိဳးက ဘယ္လိုျဖစ္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီေခတ္က bot က အခုေခတ္လို သိပ္ intelligent မျဖစ္တာလဲ ပါတာေပါ့ဗ်ာ အိမ္က ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အင္တာနက္ကို ၂၄နာရီနီးပါး ဖြင့္ထားခဲ့ရတာပဲ။ အင္တာနက္အတြက္ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္ကလည္း သီးသန္းဖုန္းတလံုးထားေပးထားတာလည
အဲဒီေခတ္ေတြ ျဖတ္သန္းရင္းနဲ႔ အင္တာနက္ဆိုတာႀကီးရယ္ ကြန္ပ်ဴတာ နည္းပညာဆိုတာႀကီးရယ္ ဆိုရွယ္နက္ေဝါ့ဆိုတာႀကီးရယ္ကိုပ
ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာရွိတဲ့ private institute ေတြမွာ ေက်ာင္းဆက္တက္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာက်ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာထက္ အင္တာနက္စနစ္ကို ပိုၿပီးေလ့လာျဖစ္ခဲ့တယ္ ေျပာင္းလဲလာတဲ့နည္းပညာနဲ႔ အင္တာနက္အေျချပဳ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ အင္တာနက္ကို မရွိမျဖစ္အသံုးျပဳရတဲ့ အစိုးရလုပ္ငန္းဆိုင္ရာေတြကို ထဲထဲဝင္ဝင္သိလာႏိုင္ခဲ့တယ္။ စကၤာပူမွာ အင္တာနက္ကို ban တာ ျပဳတာမရွိပါ။ လီကြမ္ယုက ေျပာခဲ့တယ္ သင္ဟာ သင့္ဘဝအတြက္ ဘယ္ဟာအေရးႀကီးတယ္ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကို သင္သိရင္ သင္မလုပ္သင့္တာ သင္လုပ္မိမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ education စနစ္ကို ျမွင့္တင္ၿပီး ေက်ာင္းသားဗဟိုျပဳ နည္းပညာအသံုးျပဳတဲ့ education စနစ္ေတြကို လုပ္ကိုင္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါေတြရဲ႕ ေကာင္းကြက္ေၾကာင့္ စကၤာပူမွာ ဘာေတြမၾကည့္နဲ႔ ဘာေတြၾကည့္လို႔ေတာင္ ဆိုစရာမလိုပဲ အင္တာနက္ကို ေကာင္းစြာအသံုးခ်ႏိုင္တာကိုလည္း
ထားပါေတာ့ တကယ္ေတာ့ အဲဒါေတြက ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာကို နိဒါန္းခင္းလိုက္တာပါ။ လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ အေတာ္အတန္ ရွိသင့္သေလာက္ ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ လံုးဝမလြတ္လပ္ေသးဘူးလို႔လဲ ဆိုလိုခ်င္ ဆိုလိုလို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာ ေဝဖန္ခ်င္တာေလးေတြကေတာ့ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာအျပင္
အေမရိကန္လို ေနရာမ်ိဳးမွာေတာင္ parental ဆိုတာရွိပါတယ္ မိဘေတြဟာ သားသမီးေတြကို အသက္အရြယ္အလိုက္ မၾကည့္သင့္တာ မၾကည့္မိေအာင္ မိမိအိမ္က အင္တာနက္မွာ filter လုပ္တဲ့ စနစ္မ်ိဳးပါ။ အခုဆိုရင္ အေမရိကန္အစိုးရက facebook ကိုေတာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ လုပ္ကိုင္လာပါၿပီ။ တိုင္းျပည္ကႀကီးေတာ့လည္း ျပသနာကႀကီးမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးဟာ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္က တရုတ္အစိုးရ ကေမာၻဒီးယားအစိုးရထက္ေတာ့ အင္တာနက္ လြတ္လပ္ခြင့္အေတာ္ ေကာင္းပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ ျပဳလုပ္ျပဳလုပ္ မွန္ကန္ေသာ education မရွိတဲ့အခါမွာ အင္တာနက္ကို လြတ္လပ္စြာ အသံုးျပဳခြင့္ေပးလိုက္တာဟာ ဆယ္ေက်ာ္သက္လူငယ္ေလးေတြကို စနစ္က်ေသာ ဖ်က္စီးျခင္းတစ္မ်ိဳးထည့္ေပးလို
အခုဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာနက္မွာ မျမင္သင့္တာေတြ ျမင္လာရပါတယ္။ ၁၀ေက်ာ္သက္ ကေလးေတြဟာ day party day club ေတြတက္တယ္ အခုေနာက္ပိုင္း night club ေတြမွာေတာင္ ၁၀ ေက်ာ္သက္ ကေလးေလးေတြ မ်ားလာတယ္။ ဒါေတြကိုလည္း facebook အေပၚမွာ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေၾကာ္ျငာလာတယ
ကၽြန္ေတာ္လည္း လူငယ္တစ္ဦးပါပဲ အေပ်ာ္အပါးႀကိဳက္တာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳက္တဲ့ အေပ်ာ္အပါးက လူေတြကို အသိဥာဏ္ေပးျခင္းပဲ ကိုယ္သိသေလာက္ မွ်ေဝေပးၿပီး ကိုယ္တိုင္လည္း စဥ္ဆက္မျပတ္ေလ့လာေနဖို႔ပဲ။ ေလာကမွာ လုပ္သင့္တာနဲ႔ လုပ္ခ်င္တာကို ခြဲျခားတတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိရွိဖို႔လိုတယ္ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တဲ့အရာဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ လူ႕ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္လည္းေကာင္းမ
ေဝဟင္ခ်စ္သူ
0 comments:
Post a Comment